martes, 2 de noviembre de 2021

Civitates Hispaniæ (III): Burgos

CIVITAS BURGUENSIS 

Ex Civitates Orbis Terrarum , nexus imaginis magna 

Bvrgos, celevris admodum & antiquißima Galleciæ ciuitas. Quam Burgensem nunc vocant, & Masburgi dictam fuiß quondam legimus. Quæ dicebatur & Auca, quod nomen mihi vero similius eße videtur. Propterea, quodetiam montes, apud eande, vrbem, nunc Ocani dicuntur, & Aucani melius dicerentur. Tametsi Plinius non Aucam, sed Ceucam nominauit. Est autem Burgensis ciuitas, vt diximus, antiquißima, multisq; rebus insignis, & inter primarias vrbes totius Hispaniæ merito referenda. Cuius incolæ non ociosus, non circumforanei sunt, sed omnes, non modo viri, sed etiam fœmiæ, labore manuum suarum victum quærunt, & honestißime viuunt, & alii mechanicas artes, alii disciplinas liberales exercent. Mercatores, qui ciuitatem opulentam faciunt, fideles sunt, & liberales. Sacerdotes diuini cultus, & rerum sacrarum studiosi, divinis officiis, & literarum studiis diligenter incumbunt. Magistratus, & Reipublicæ gubernatores, communibus commodis rectißime prudentißimeq; prospiciunt. Sic itaque cunctis ciuitatis ordinibus officium suum, libere recteque facientibus, tota ciuitas indies augetur, indies magis illustratur. Equites, qui plures in ea sunt & potentes, immunitates, leges, & privilegia, quibus ciuitas gaudet, conseruare ac tueri diligentißime student. Est præterea ciuitas magnis & pulchris, nec minus commodis ædificiis adornata. Foris venalibus, plateis, vicis, pontibus, templis, cœnobiis, amnibus exculta: Cuius ecclesia maior, intus & extra, opre est, & ædificio mirabilis. In qua res diuina sæpenumero celebratur, cantoribus & organis in quinq sacellis, inter se distantibus, nec aliis alios perturbantibus. Ex sacellis vero & sacrariis, quæ multa sunt, illud, v?num Castellæ Comestabilis, conspicuu atque distißimum, non Ecclesiæ solum Burgensis, sed etiam cunctis ciuibus magno est ornament. Sunt & extra vrbe domus hospitales, quæ regiæ dicuntur, insignes & memorabiles, & maximi census. Quarum institutiones & ordines viuendi, qui sancti sunt, & maxime laudabiles, causa breuitatis omitto. Dicam tamen breuiter, de monasterio monialium, & sanctißima domo, quoniam res est insignis & memorabilis. Quam domum Huelgas vocant Hispani, Cuius maxima sacerdos sub imperio suo, diligentique custodia, centum quinquaginta monialibus imperat, & sanctißime consulit. Quæ quidem moniales sunt omnes equitum nobilumque principum filiæ, & familiæ generosæ. Præest etiam hæc sacerdos, quam Abadesam vocant, aliis septendecim monasteriis, & oppidis quatuordecim non ignobilibus, atque aliis minoribus quinquaginta. Confert præterea sacerdotia multa sacerdotibus, & census commendatarios viris XII. contribuit, & alia beneficia & officia, & suis populis magistratus & gubernatores eligit. ædificauit autem hanc domum & opus ingens Rex Sanctius, qui propter opera, quæ fecit mirabilia, cognomen Amati promeuit. Est itaque hæc vrbs multis magnisque rebus memorabilis, Cuius homines sunt humanißimi, & aduenas maxime diligunt. Sunt & fidelißimi suis principibus, & hospites patientißime tolerant, & honorificentißime tractant. Hæc ex Lucio Marineo Siculo excerpsimus.